به نقل از «آفتاب»

به مناسبت تولد "مریم میرزاخانی" و "روز زنان در ریاضیات"؛ نابغه‌ای برای در هم کوبیدن کلیشه‌ها

تاریخ انتشار: ۲۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ | کد خبر: ۲۷۸۹۶۶۰۸

آفتاب‌‌نیوز :

هنوز هم برخی معتقدند تحصیل در رشته ریاضی برای یک دختر مناسب نیست و برای توجیه عقیده‌ خود، دست به دامان تفاوت‌های زیستی میان زنان و مردان می‌شوند. آن‌ها برای ادعای خود عموما به آمار و ارقام جوایز علمی جهانی مراجعه می‌کنند. جوایزی که عمر آن‌ها به ۲۰۰ سال هم نمی‌رسد؛ در حالی که زنان بسیاری در طول تاریخ با این کلیشه جنگیده‌اند و عملکردشان خط بطلانی بر گزاره‌های نفی توانایی زنان در ریاضیات است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

حضور زنان در عرصه ریاضیات قدمتی طولانی دارد. از هیپاتیا، ریاضیدان زن یونانی که حدود ۱۵۰۰ سال پیش زندگی می‌کرده است تا ایدا لاولیس ریاضیدان و برنامه‌ساز قرن ۱۹ انگلستان. زنان ایرانی هم از قرن‌ها پیش دستی در دنیای ریاضیات داشته‌اند. از منجمه نیشابوری، ریاضیدان قرن هفتم هجری قمری تا فریده فیروزبخت که با مبحث حدس فیروزبخت در نظریه اعداد معروف شده بود. اما شاید نام هیچ ریاضیدان زن ایرانی‌ای در جهان به اندازه "مریم میرزاخانی" مطرح نشده است.

مریم میرزاخانی، در سال ۱۳۵۶ در ایران به دنیا آمد و در دو سال متوالی مدال طلای المپیاد جهانی ریاضی را به دست آورد. او مدرک لیسانس خود را در رشته ریاضی از دانشگاه صنعتی شریف گرفت و به طور مستقیم در مقطع دکتری از دانشگاه هاروارد پذیرفته شد. او در سال ۲۰۱۴ برنده مدال فیلدز شد تا اولین زنی باشد که این مدال را به دست می‌آورد.

در پایگاه کالچرس درباره ماجرای علاقه‌مند شدن میرزاخانی به ریاضیات نوشته شده است: معلمان و دوستان زیادی در قرارگیری وی در مسیر ریاضیات نقش داشته‌اند. یک سال در امتحان ریاضیات دبیرستان به طرز عجیبی نمره پایینی گرفت، زیرا معلمش به مهارت‌های او در ریاضیات اعتقاد نداشت. مریم به شدت دلسرد شد و این موضوع باعث شد تا به تحقیق بپردازد تا ببیند آیا واقعا ریاضیات جوابگوی اشتیاق و تلاش وی خواهد بود یا خیر. خوشبختانه معلم ریاضی بعدی مریم موجب دلگرمی وی شد. مریم در همان مدرسه با رؤیا بهشتی آشنا شد و این آشنایی موجب افزایش علاقه آنان به ریاضیات شد. مرحومه مریم میرزاخانی و بهشتی هر دو از ریاضیدانان برجسته دنیا هستند.

دکتر زهرا گویا، استاد ریاضی دانشگاه شهید بهشتی درباره مریم میرزاخانی می‌گوید: مریم میرزاخانی تنها یک هیاهو و بزرگ‌نمایی زودگذر نبود، نسل آینده باید بداند که زمین ایران حاصل‌خیز است، چرا که فرهنگ غنی آن برای جویندگی علم، هیچ مرزی از جمله مرز جنسیتی را به رسمیت نمی‌شناسد، مگر رعایت اخلاق علمی.

شاید هوش و ذکاوت سرشار میرزاخانی در ریاضیات نبود که او را این چنین پرآوازه کرد. ویژگی‌های شخصیتی مریم میرزاخانی هم او را از بقیه متمایز می‌کرد. همکاران مریم میرزاخانی درباره وی می‌گویند: «میرزاخانی در مواجهه با مشکلات بلندپرواز، متعهد و نترس بود و همیشه برای حل مسایل ریاضی به جای انتخاب سهل‌الوصول‌ترین راه، وارد چالش با آنان می‌شد.»

این ریاضیدان برجسته ایرانی فقط به ریاضیات علاقه‌مند نبود. مریم میرزاخانی در یکی از معدود مصاحبه‌های خود گفته است در کودکی قصد ریاضیدان شدن نداشته و به عنوان یک کودک علاقه وافری به خواندن کتاب و نوشتن داستان داشته و تصور می‌کرده روزی نویسنده خواهد شد؛ اما پس از مواجهه با مسائلی دلسردکننده در زمینه ادبیات در مقطع راهنمایی، سرانجام اشتیاق به ریاضیات را در خود کشف کرد و خود را به بهترین شکل در این زمینه اثبات کرد.

دکتر امیر جعفری، استاد ریاضی دانشگاه صنعتی شریف در همین باره می‌گوید: علاقه مریم از کودکی به ادبیات باعث شد ریاضی را با توجه به مولفه‌های ادبیات و داستان توسعه دهد. غیر از هوش سرشار و پشتکار مثال زدنی قدرت تخیل مریم موجب موفقیت او شد، تخیل در پیشرفت علم بسیار موثر است. زیرا دانش محدود و تخیل بدون محدودیت است.

یاد مریم میرزاخانی زنده است

آکادمی ملی علوم آمریکا به پاس تلاش‌ها و دستاوردهای مریم میرزاخانی جایزه‌ای را به نام وی مزین کرده است که هر ساله به کمک‌ها و پیشرفت‌های استثنایی در علم ریاضی تعلق می‌گیرد. نهاد زنان سازمان ملل متحد نیز نام میرزاخانی را در شمار هفت زنی که دنیا را تغییر دادند، قرار داد. این نهاد معتقد است فعالیت شگفت‌انگیز میرزاخانی در علم، راه را برای بسیاری از ریاضیدانان زن جهان هموار کرد.

در ایران نیز، خانواده‌ مریم میرزاخانی در مراسم بزرگداشتی که برای وی در دانشگاه صنعتی شریف برگزار شده بود، خبر از تاسیس بنیاد نیکوکاری به نام وی دادند.

به گفته دکتر علینقی مشایخی، عضو هیئت ‌علمی دانشگاه صنعتی شریف بنیاد نیکوکاری مریم میرزاخانی با هدف شناسایی استعدادها و حمایت‌های مادی و معنوی از آنها تاسیس می‌شود و همچنین بستر رشد و تحول را برای نخبگان فراهم می‌کند.

اخیرا مستندی با عنوان "Secrets of the Surface" درباره زندگی و کارهای مریم میرزاخانی به کارگردانی George Csicsery ساخته شده است. بنا بر اعلام انجمن ریاضی در این مستند با دکتر سیاوش شهشهانی، دکتر امیدعلی کرمزاده، دکتر علی رجالی، دکتر یحیی تابش، دکتر وفا، دکتر عبادالله محمودیان، دکتر رؤیا بهشتی، "کورتیس مک مول" استاد راهنمای میرزاخانی، "یان واندراک" همسر مریم میرزاخانی، "الکس اسکین" و دکتر محمدی از همکاران مریم در حل مسأله چوپ جادویی، دکتر امید نقشینه ارجمند، بسیاری از هم دانشگاهی‌های مریم در دانشگاه شریف، معلمان و دوستان مریم در دبیرستان فرزانگان تهران و شمار زیادی از ریاضیدانان معروف دنیا گفت‌وگو شده است.

میرزاخانی در سال ۱۳۹۶ در حالی که چهل ساله بود، بر اثر ابتلا به سرطان درگذشت، اما پایان زندگی وی، قطعا پایان راهی که در علم بنیان نهاد و الهام‌بخشی او نخواهد بود.

منبع: خبرگزاری ایسنا

منبع: آفتاب

کلیدواژه: مریم میرزاخانی دانشگاه صنعتی شریف مریم میرزاخانی

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت aftabnews.ir دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آفتاب» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۲۷۸۹۶۶۰۸ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

معلمی که کلاس درس را به مسجد بُرد

به گزارش آخرین‌نیوز، وقتی صدای اذان به آسمان رسید، خانم معلم با چادر گُل‌دارش به نماز ایستاد. نور صلاهِ ظهر که از پنجره‌ی مسجد بر روی تخته‌ سفیدِ کنار محراب پهن شده بود، راه کج کرد و تابید بر گل‌های سرخ و نارنجی و زردِ چادر خانم معلم.

گل‌های رنگارنگ زیر نور درخشیدند، جان گرفتند و شکوفاتر شدند.مدت‌هاست که شبستان مسجد، مدرسه‌ بچه‌ها شده است و دانش‌آموزانی که از پس هزینه‌ی ثبت‌نام در کلاس‌های تقویتی و جبرانی برنمی‌آیند، میهمانِ کلاس درس خانم معلم در مسجد امام علی (ع) هستند.

کلاسی که به بچه‌ها "درس و بندگی" و "علم و ایمان" را با هم می‌آموزد. خانم معلم چند روز در هفته بعد از تمام شدن ساعت کاری‌اش در مدرسه‌ ریحانه، به مسجد می‌آید تا به دانش‌آموزان محروم ریاضی درس بدهد.

مادرِ معلم

او مادر هم هست. مادرِ دو فرزند و از زمانی که به عنوان معلم قدم به مدرسه گذاشت، حس مادری در وجودش با جانِ معلمی آمیخته شده است. حسی وصف‌ناشدنی که در دل یک انسان عشقی عمیق را پرورش می‌دهد، عشقی که توانایی این را دارد تا مقدس‌ترین و مستحکم‌ترین رابطه جهان هستی را بر پایه‌ی "دانستن و دانش" در کلاس‌های درس بنیان نهد.

وقتی خانم معلم با همان شوق همیشگی به دانش‌آموزان نگاه می‌کند و به اسم؛ صدای‌شان می‌کند، گُل از گل بچه‌ها می‌شکفد. حرف که می‌زند مهربانی می‌ریزد در نگاه دخترها. صدا و چشمان خانم معلم پر است از حس‌ِ دل‌انگیز دوستی و صمیمت، و بچه‌ها اُنس دارند به این رفتار و کلام.

کبری فریدونی‌زاده(شگرد) دارای بیست سال سابقه کار در آموزش‌و‌پرورش و معلم ریاضیِ ناحیه سه اهواز است.

او در گفت‌وگو با فارس اظهار کرد: دانش‌آموزان را مثل بچه‌های خودم می‌دانم و سعی می‌کنم در حد توانم برای یادگیری آنها وقت بگذارم. به دلیل علاقه‌ی وافری که به تدریس درس ریاضی دارم، امسال پس از ۸ سال معاونت دوباره به تدریس برگشتم.

تدریس ریاضی به دانش‌آموزان محروم

خانم فریدونی‌زاده درباره آموزشِ دانش‌آموزان در مسجد محله گفت: در ابتدای سال، وقتی شروع به تدریس ریاضی کردم، متوجه شدم که وضعیت درسی برخی از بچه‌ها در این درس مطلوب نیست. چون در دوران کرونا کلاس‌ها مجازی بود و آنها از پایه‌ دارای ضعف بودند. گویا از کلاس سوم ابتدایی پرت شده بودند به پایه‌ی هفتم متوسطه اول! از این رو تصمیم گرفتم در مسجد امام علی(ع) که در محله ما در پادادشهر اهواز است، برای آنها کلاس جبرانی برگزار کنم.

او ادامه داد: خوشبختانه این کار با استقبال خادمان مسجد و پایگاه مقاومت بسیج روبه‌رو شد و خانم فاضلی مسوول پایگاه بسیج مسجد و خانم کهزاد از خادمان مسجد امام علی(ع) در برگزاری این کلاس‌ها به من کمک کردند و دربِ مسجد را برای آموزش درس ریاضی به روی بچه‌ها باز کردند.

خانم معلم اهوازی گفت: در حال حاضر این کلاس‌ها برای دانش‌آموزان بی بضاعت و تحت پوشش نهاد‌های حمایتی رایگان است و قصد داریم بعد از برگزاری امتحانات و پایان سال تحصیلی نیز جلسات مهدوی را برقرار کنیم و در حوزه‌های عفاف و حجاب به دختران دانش‌آموز آگاهی و آموزش بدهیم.

او ادامه داد: بچه‌ها محیط مسجد را خیلی دوست دارند و بنا داریم که اولین دورهمی دختران را در سالروز میلاد حضرت فاطمه معصومه (س) و روز دختر برگزار کنیم و با همکاری پایگاه بسیج به آنها هدیه بدهیم.

خاطره‌های خانم معلم از مدرسه

خانم فریدونی‌زاده بهترین خاطره‌ی دوران خدمتش را دیدن شاگردان قدیمی می‌داند، او در این باره بیان کرد: وقتی پس از چندین سال یکی از شاگردان قدیمی را می‌بینم و مشاهده می‌کنم که چگونه قد کشیده و برای خودش خانمی شده است، سرشار از شادی می‌شم. در دیدار با دانش‌آموزان سابق آن چیزی که به من روحیه می‌دهد این است که بچه‌ها معلمان خود را فراموش نمی‌کنند و با اشتیاق به سمت ما می‌آیند.معلم اهوازی سخت‌ترین خاطرات مدرسه را مربوط به زمانی دانست که باردار بود و در کلاس‌های شلوغ به بچه‌های دبستانی درس می‌داد.

او گفت: سخت‌ترین دوران معلمی من روزهایی بود که باردار بودم و در کلاسی که فضای کافی نداشت، ۳۸ دانش‌آموز پایه اول ابتدایی را به زور جا داده بودم.

او گفت: میزونیمکت بچه‌ها تا کنار صندلی من چیده شده بود و حتی فضا برا نفس کشیدن نبود اما وقتی به چهره‌های معصوم بچه‌ها نگاه می‌کردم، انرژی می‌گرفتم و با جان و دل تدریس می‌کردم. هر دانش‌آموزی از نظر روحی ظرافت خاصی دارد و معلم باید با درک این ابعاد روحی، با آنها‌ برخورد کند که این از کار‌های بسیار سخت و پیچیده‌ی معلمان است.خانم فریدونی‌زاده از شوخی و خنده‌ی سرکلاس‌های درس هم برایمان گفت.

او اظهار کرد: در زمان استراحت بچه‌ها خاطره تعریف می‌کنند و گاه این خاطره‌ها شعر می‌شوند در قلبِ کلاس. قلبِ کلاس‌های درس با نفس‌های دانش‌آموزان می‌تپد. آنها که نباشند این میز و نیمکت‌ها سرد و بی‌روح‌اند.

داستان فداکاری خانم معلم اهوازی نیز همانند ازخودگذشتگی‌های دیگر معلمان این سرزمین در سطر سطر تاریخ تعلیم و تربیت به یادگار می‌ماند. تاریخی که سرشار از صبوری و مهرِ بی‌نهایت معلمانی است که فرشته‌وار ایثار می‌کنند تا خون در شاهرگ‌های تعلیم و تربیت از جریان نیفتد.